Çalışanların Başlıca Hukuki Hakları Hakkında
Çalışanlar, işveren ile aralarında kurdukları iş sözleşmesi ile belirli hak ve yükümlülüklere sahip olurlar. Bu hak ve yükümlülükler, iş kanunu ve diğer mevzuatlarla düzenlenmiştir. Çalışanların hukuki hakları, işçi sağlığı ve güvenliği, ücret, çalışma süresi, izin, kıdem ve ihbar tazminatı, işe iade davası gibi konuları kapsar. Bu haklara ilişkin sorunlar yaşayan çalışanlar, hukuki yollara başvurarak hak arayabilirler.
İşveren, işçilere eşit davranmakla, haksız ayrımlar yapmamakla yükümlüdür. Tam süreli çalışan işçi ile kısmi süreli çalışan işçi arasında veya belirli süreli işçi ile belirsiz süreli işçi arasında işin özelliği gerektirmedikçe herhangi bir ayrım yapılamaz. İşveren, çalışanların kişilik haklarına saygı duymak ve onları korumak zorundadır. İşverenin çalışanlara karşı mobbing uygulaması veya cinsel tacizde bulunması gibi durumlarda çalışanlar haklarını savunabilirler.
Çalışanların en temel hukuki hakkı ücrettir. Ücret, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenir. Ücretin asgari ücretin altında olması veya zamanında ödenmemesi gibi durumlarda çalışanlar dava açabilirler. Çalışma süresi ise haftalık 45 saati geçemez. Fazla mesai yapılması halinde ise fazla mesai ücreti ödenmelidir. Çalışanlara yıllık izin hakkı tanınmalıdır. Yıllık izin süresi, çalışma süresine göre değişir. Çalışanlar yıllık izinlerini kullanamazlarsa bunun karşılığını talep edebilirler.
Çalışanların bir diğer önemli hukuki hakkı da kıdem ve ihbar tazminatıdır. Kıdem tazminatı, çalışanın aynı işveren yanında en az bir yıl çalışması halinde işten ayrılması durumunda ödenir. Kıdem tazminatının miktarı, çalışma süresine ve son aldığı ücrete göre hesaplanır. İhbar tazminatı ise, iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde ödenir. İhbar tazminatının miktarı da çalışma süresine ve son aldığı ücrete göre hesaplanır.
Çalışanların son olarak işe iade davası açma hakkı vardır. İşe iade davası, iş sözleşmesinin geçerli bir sebep olmaksızın feshedilmesi halinde açılır. İşe iade davası açmak için bazı şartlar vardır. Bunlar; işyerinde en az 30 kişi çalışması, çalışanın en az 6 ay kıdemi olması ve fesih bildiriminde fesih sebebinin yazılı olarak bildirilmesidir. İşe iade davası açmak için fesih bildiriminden itibaren bir ay içinde başvurmak gerekir.
Çalışanların hukuki hakları konusunda bilgi sahibi olmak ve bu hakları korumak için avukatlardan destek almak önemlidir. İş davaları hakkında daha fazla bilgi almak için izmir’de faaliyet gösteren Av.Nüket Kulabaş Özalp Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz. Büromuz, sizin haklarınızı savunmak ve en iyi sonucu elde etmek için profesyonel hizmet sunmaktadır.
